انتشار : ۰۲ بهمن , ۱۴۰۲
سوغات و صنایع دستی اردبیل
عسل
از بین استانهای مختلف ایران که دستی در تولید عسل دارند، استان اردبیل و به خصوص نواحی سبلان، بهترین عسل کشور را به متقاضیان ارائه میکند. موقعیت جغرافیایی این استان و تنوع گونههای گیاهی در آن موجب شده است تا عسل خالص و خوشمزه این منطقه بسیار مشهور باشد. اگر بتوانید عسل اصل و طبیعی سبلان که عصاره گیاهان دامنه این کوه هستند، را تهیه کنید بیشک بهترین عسل دنیا را خریدهاید. عسل این منطقه عصارهای از گیاهانی مثل آویشن، گون، شبدر، آفتاب گردان، چهل گیاه، بابونه و ... هستند که هر کدام رنگ متفاوت و خواص درمانی ویژهای دارند.
سرشیر و کره
استان اردبیل به دلیل قرارگیری در منطقه کوهستانی و کوهپایهای در تولید دام کشور نقش مهمی ایفا میکند؛ از این جهت لبنیات این منطقه نیز از کیفیت بالایی برخوردار است. در میان انواع لبنیات، سرشیر و کره محلی این منطقه طرفداران بسیار زیادی دارد و خوردن آن با عسل طبیعی سبلان جزو وعدههایی ست که نباید آن را از دست بدهید.
انواع حلوا
حلوا یکی دیگر از سوغات خوشمزه این استان است که در طعمهای مختلف تهیه میشود. یکی از انواع آن، حلوای سیاه یا قره حلواست که برای طبخش از آرد جوانه گندم استفاده میشود و هنگام پخت علاوه بر کره، گردو و کنجد نیز به آن میافزایند. علت رنگ تیره این حلوا شیره انگوری ست که در انتها به آن اضافه میکنند. حلوای سفید یا آغ حلوا هم یکی دیگر از حلواهای معروف استان است که گفته میشود بیشتر در مناسبتهای مذهبی از جمله عید فطر یا برای تبریک پیوند زناشویی زوج های جوان پخته میشو؛ ماده اصلی این حلوا آرد برنج است. و در آخر حلوای زنجبیل که همانطور که از نامش پیداست مقدار قابل توجهی زنجبیل دارد و در بسیاری از شهرهای استان آذربایجان شرقی و اردبیل تهیه میشود.
قطاب عسلی یا بالاباتماز
قطاب عسلی یکی دیگر از خوشمزههای استان اردبیل به ویژه شهر خلخال محسوب میشود. این شیرینی خوش طعم از ترکیب ماست، تخممرغ، آرد، گردو، عسل، دارچین و... به دست میآید و از گلاب و هل برای عطردار کردن آن استفاده میشود.
نان نازیک و فطیر
نازیک نام یک نان خوشمزه است که در شهرهای استان اردبیل عموما هنگام صبحانه یا زمان افطار مصرف میشود و ما آن را با عنوان نان روغنی می شناسیم. این نان به دلیل نداشتن جوش شیرین بسیار سالم است. مواد تشکیل دهنده نان روغنی اردبیلی روغن، آرد گندم، شیر، نمک و مخمر است و مغز آن با آرد و روغن و زردچوبه پر میشود. از دیگر نانهای مشهور اردبیل میتوان به فطیر اشاره کرد. فطیر اردبیلی با پودر خمیر ترش، آب و شکر پخته میشود. داخل این نان، گردو، دارچین و شکر قرار میدهند تا طعم متفاوتی به آن ببخشند. این نان سنتی به عنوان یک میان وعده دلچسب همراه با چای، یا یک خوراکی مغذی برای صبحانه مصرف میشود.
گلیم
یکی از مناطق اصلی بافت گلیم در ایران، استان اردبیل است که آوازه آن از مرزهای ایران هم فراتر رفته و طرفداران زیادی دارد. قطب تولید این گلیم در شهرهای عنبران، مغان و روستاهای اطراف آنهاست که از میان آنها گلیم عنبران شهرت بسیاری دارد. گلیم در اردبیل بیشتر با رنگهای شاد بافته میشود و حاصل طرحهای ذهنی زنان هنرمند و بافنده است. در کنار این طرحها، نقشهایی مثل سماور، سینی، اژدها، خرچنگ، گردونه مهر (چلیپایی یا صلیبی) نیز در حاشیه گلیمها به وفور دیده میشود. سجاده، خورجین، کیسه و کیف، زیرانداز و... از جمله محصولاتی هستند که با گلیم تهیه میشوند.
جاجیم
جاجیم محصول دیگری ست که مردم روستاها و شهرستانهای استان اردبیل در سطح گسترده آن را تولید میکنند و میتوان گفت که روستاهای خلخال یکی از عمدهترین مراکز تولید کننده جاجیم در اردبیل هستند. جاجیمهای نقاط مختلف این استان با توجه به نقوش و رنگهای به کار رفته در آنها و ضخامت یا ظرافت نخ و پشم این جاجیمها، از یکدیگر متمایز میشوند. نقوشی که بیشتر مورد استفاده جاجیم بافان اردبیلی قرار میگیرند، گوشواره، گل، نگین انگشتر، بادامی و... هستند که روی کیف، سجاده، زیرانداز، پادری، کرسی و پشتیها مینشینند تا رنگ و رویی زیبا و سنتی به آنها ببخشند.
چنته | آینه دان
چنته یا آینهدان، نوعی کیف دستهدار و سنتی استان اردبیل محسوب میشود که کمی رو به فراموشی رفته است. برای تولید چنته از شیوههای بافت گلیم، جاجیم و پلاس و حتی خورجین استفاده میشود؛ به این صورت که پارچه را میبافند، سپس به طوری که پشت آن داخل کیف بیفتد، کیف را تا زده و سه جهتش را میدوزند و ضلع چهارم را به عنوان دهانه کیف، باز میگذارند. سه ضلع دوخته شده معمولا با قیطانهای رنگی یا مهرههای تزئینی، آراسته و سطح کیف عموما با نام ائمه اطهار مزین میشود. از چنته معمولا برای نگهداری وسایلی مثل آینه، قرآن، نخ و سوزن و ... استفاده میکنند.
اجاق قراقی
اجاق قَراقی نوعی صنعت دستی از جنس پشم است که برای حفاظت از فرشها در برابر آسیب و آلودگی آن را میبافند. بافت این نوع پارچه در دشت مغان استان اردبیل بسیار رواج دارد. این پارچه شباهت زیادی به گلیم دارد و طرح و نقوش به کار رفته در آن بیشتر هندسی و منظم است. اجاق قراقیها در گذشته بیشتر به شکل نعل اسب بافته میشدند اما امروزه میتوان شکل مستطیلی آن را به راحتی در بازار پیدا کرد. درباره نام این زیرانداز گفتهاند که در گذشته بیشتر برای حفاظت فرش از منقل و یا اجاق آن را روی فرش میانداختند و به همین دلیل به آن اجاق قراقی میگویند.
سفال
سفال و سفالگری از دیگر صنایع دستی اردبیل است که میتوان آن را در بازارهای شهر به راحتی پیدا کرد. هنر دستی سفالگری تنها به این استان تعلق ندارد و به نوعی هنری ملی محسوب میشود؛ اما باید گفت که قطب اصلی تولید سفال در اردبیل روستای انار است. کاسه، لیوان، گلدان و کوزه جزو محبوبترین و پرشمارترین محصولات سفالی ست که میتوانید در این شهر زیبا پیدا کنید.
نقاشی روی چرم
نقاشی روی چرم، هنری با بیش از 70 سال قدمت است و کاملا دستی و بدون استفاده از هیچگونه ماشین آلاتی انجام میشود. هنرمندان برای انجام این کار طرح موردنظرشان را روی چرم میاندازند و سپس با رنگهای مخصوص به نقشها رنگ میدهند. اگر راهتان به بازار اردبیل افتاد سراغی هم از این محصولات بگیرید چرا که جزو زیباترین سوغات این شهر هستند.
مطالب مرتبط:
برای خواندن سایر مطالب وارد مجله گردشگری منشور صلح شوید.
جهت رزرو بلیط هواپیما کلیک کنید.