گنبد نمکی جاشک

انتشار : ۲۴ دی , ۱۴۰۲

آشنایی با گنبد نمکی جاشک | بزرگترین گنبد نمکی خاورمیانه

گنبدهای نمکی یکی از پدیده های زمین شناختی هستند، یک هسته مرکزی از نمک دارند و از لایه‌های بزرگ نمک زیرزمینی و به صورت گنبدی، شکل گرفته اند. لرزش های ناگهانی مانند زلزله و حرکات بالا و پایینی لایه های نمکی، باعث ایجاد برجستگی هایی در زمین می شود و گنبدهای نمکی با اشکال و ابعاد متفاوتی شکل می گیرند. گنبد نمکی جاشک یا دشتی، جاذبه ای طبیعی و خارق العاده با وسعت 3666 هکتار است که عنوان بزرگترین گنبد نمکی خاورمیانه را دارد. از جاده کنگان – بوشهر قسمت های بلند این پدیده همچون کوه های برفی در یک دشت به نظر می رسند و هر چشمی را به خود خیره می کنند. باید توجه داشت که این گنبد نمکی یکی از فعال ترین و زیباترین گنبدهای نمکی ایران نیز به شمار می رود و به عنوان یک سرمایه ملی با قدمت 600 میلیون سال اهمیت بسیاری دارد.

 
 
 
 

گنبد نمکی جاشک یکی از جاذبه های ژئوتوریسم در کشورمان محسوب می شود؛ نوعی از گردشگری که بر اساس بازدید از پدیده های زمین شناسی و آشنایی با چگونگی شکل گیری آنهاست.به دلیل اهمیت گنبد نمکی جاشک، این اثر از بهمن سال ۱۳۸۶ به عنوان اثر طبیعی ملیِ فسیلی تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد. نام این اثر به عنوان هشتاد و هشتمین اثر طبیعی توسط سازمان میراث فرهنگی در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران به ثبت رسیده است.

 دیدنی های گنبد نمکی جاشک

نمک های رنگین

 تصور همه ما از نمک، ماده سفید رنگی است که در همه آشپزخانه ها پیدا می شود؛ اما جالب است بدانید که در طبیعت نمکِ رنگ آمیزی شده هم وجود دارد! گنبد نمکی جاشک میزبان کانی ها و بلورهای فراوانی است که به دلیل وجود عناصری خاص، رنگ های متنوع قرمز، قهوه‌ای، زرد، سیاه و نارنجی به خود گرفته و تصویری تماشایی را خلق کرده اند.رنگ هایی که در جای جای گنبد دیده می شوند ناشی از موادی است که با نمک و آب مخلوط شده اند؛ مقدار زیاد گوگرد رنگ زرد طلایی را به نمک ها می بخشد، وجود پتاسیم باعث رنگ نارنجی می شود، همچنین آهن، رنگ قرمز و قهوه ای و کربن یا ذغال سنگ، رنگ سیاه را به ارمغان می آورد. ترکیب این مواد معدنی با هم نیز مناظر خاصی را در منطقه پدید می آورند. از میان این ترکیبات می توان به ترکیب گوگرد با آهن اشاره کرد که از آن با عنوان پیریت یا طلای کاذب (طلای احمق ها) یاد می شود. این ترکیب دارای جلای فلزی براقی است و در سطح گنبد به وفور دیده می شود. 

یخچال های نمکی یا نمک چال ها

یخچال های نمکی از دیگر جاذبه های این منطقه به شمار می روند. این جاذبه ها که در نتیجه حرکت توده های نمکی در جهت شیب زمین شکل گرفته اند، در بخش شمال غربی گنبد قابل دیدن هستند.به دلیل شباهت این پدیده به یخچال های یخی عنوان یخچال های نمکی یا نمک چال را به آنها داده اند در حالیکه برعکس یخچال ها که سرما را حفظ می کنند، نمک چال ها می توانند گرما را در خود حفظ کنند. نمک چال ها از دیدنی های زیبای جاشک هستند که همچون چاله های بزرگ و کوچکی دیده می شوند. در اثر تبخیر آب در مسير آب های روان و چشمه های نمکی اشکال خاصی در این چاله ها شکل گرفته اند که درخششی شبیه الماس دارند و بسیار چشم نواز هستند. 

آبشارهای نمکی

این آبشارها در مسیر طبیعیِ جریانِ آب گنبد قرار دارند و در فصول کم آبی به دلیل تبخیر کامل آب، بلورهای ضخیم و زیبای نمکی در جهت جریان آب ها تشکیل می شوند. اواسط بهار تا اواسط پاییز بهترین زمان برای دیدن این آبشارها است.

غارهای نمکی

غارهای نمکی بخش دیگری از شگفتی های طبیعت را به نمایش گذاشته اند. این غارها که بر اثر انحلال رسوبات نمکی شکل گرفته اند در گوشه گوشه گنبد خودنمایی می کنند. با ورود به آنها چشم تان به بلورهای نمکی می افتد که به صورت استالاگمیت و استالاکتیت خودشان را نمایان ساخته اند. طول غارها متفاوت است؛ شاید چشم تان به غاری کوچک بیفتد که 30 تا 50 متر طول دارد و یا غارهای 300 متری و 500 متری را ببینید. شاید هم گذرتان به بزرگترین غار منطقه با طول 1500 متر افتاد که به نام غار پلکانی شناخته می شود.هر کدام از این غارها به دلیل شکل های قندیل ها (استالاگمیت و استالاکتیت ها) نامی خاص به خود گرفته اند؛ یکی از این غارها غار انگوری است که درون آن قندیل‌هایی به شکل خوشه‌های انگور از سقف و دیواره غار آویزان شده‌ اند. غار دیگری نیز به نام غار شاخه نبات شهرت دارد و قندیل‌های سفید و یک دست در آن همچون شاخه نبات به نظر می رسند. غار سدنمکی یا غار پنجه عقاب نیز غارهای دیگر این منطقه هستند. غارها در اینجا به حدی زیادند که شاید بعضی از آنها اصلا به چشم نیایند و بدون نام بمانند.

 

موقعیت جغرافیایی گنبد جاشک

گنبد نمکی جاشک در بخش کاکی و بخش بردخون و در میان دو شهرستان دشتی و دیر در استان بوشهر و ۱۴۴ کیلومتری جنوب شرق بندر بوشهر قرار دارد. گنبد نمکی در دل کوه جاشک و در انتهای شمالی آن قرار دارد و مرتفع‌ترین قسمت کوه را شامل می شود. این منطقه از شمال شرقی به جنوب غربی امتداد یافته و از غرب با روستای گنخک در شهرستان دشتی (در فاصله ۵۵ کیلومتری شهر خورموج و ۱۵ کیلومتری شهر کاکی)، از جنوب با روستای جاشک در شهرستان دیر (در فاصله ۶۰ کیلومتری شهر دیر و ۲۴ کیلومتری شهر بردخون)، از شرق با روستای کردلان و از شمال شرقی با روستای درویشی همسایه است.

 مطالب مرتبط:

موزه رئیسعلی دلواری بوشهر

برای خواندن سایر مطالب وارد مجله گردشگری منشور صلح شوید.

 جهت رزرو بلیط هواپیما کلیک کنید.
امتیاز 5.00از 5 (9 رای)