کاخ هشت بهشت اصفهان


انتشار : ۲۷ آبان , ۱۴۰۲



آشنایی با کاخ هشت بهشت اصفهان 

کاخ هشت بهشت، کوشکی تاریخی ست در قلب شهر اصفهان که در میان پارکی وسیع قرار گرفته است و تاریخ ساختش به دوران صفویان و به طور دقیق تر به سال 1080 هجری قمری (1048 خورشیدی) در زمان حکمرانی شاه سلیمان صفوی باز می گردد. کاخی که سبک معماری اصفهانی دارد و با نام های "عمارت هشت بهشت"، "هشت به هشت" و "هشت در بهشت" نیز خوانده می شود. برای آنکه به اهمیت کاخ هشت بهشت پی ببرید باید بدانید در دوره صفوی در منطقه چهارباغ اصفهان ، چندین کاخ و کلاه فرنگی وجود داشت که از میان تمام آنها بعد از گذر قرن ها تنها این کاخ به یادگار مانده است؛ کاخی که تزیینات و معماری ویژه آن، بازدیدکنندگان را غرق در حیرت و شگفتی می ساخت تا جایی که به آن لقب زیباترین کاخ عالم را داده بودند. سیاحانی که در زمان صفوی اجازه بازدید از این کاخ را پیدا می کردند آن را بهترین بنای دنیا می دانستند و از آن با عبارت "... فرح انگیزتر از مجلل ترین کاخ های ممالک اروپایی" یاد می کردند. 

 

 

معماری و تزیینات کاخ هشت بهشت

طراحی بیرونی بنا 

نخستین چیزی که در مواجه با عمارت هشت بهشت توجه شما را به خود جلب می کند چند وجهی بودن آن و تالارهای متعددی ست که بنا را احاطه کرده اند. کاخ هشت بهشت دو متر بالاتر از سطح زمین ساخته و پله های آن طوری طراحی شده است که بتوان از هر سمت عمارت به قسمت های بالایی و پایینی آن رفت و آمد کرد. این بنا چهار نمای اصلی دارد و در هر نمای آن یک ایوان به چشم می خورد. ایوان اصلی بنا در سمت شمالی آن واقع شده است؛ اما استخری که امروزه در ضلع شرقی هشت بهشت وجود دارد باعث شده تا این سمت، به نمای اصلی تبدیل شود. این ایوان ها، فضاهای میانی کاخ با ارتفاع دو طبقه و همچنین حوض و فضای نیمه بازِ عمارت بر این دلالت دارد که معماری کاخ برون گرا و تابستان نشین است. 

 

 

طراحی داخلی کاخ 

بسته به اینکه از کدام بخش کاخ وارد آن شوید، قسمت ها و نماهای مختلفی از ساختمان در برابر شما قرار می گیرد. کلیت بنا هشت ضلعی ست و بر چهار پایه که فرم هشت ضلعی دارند، قرار گرفته است. بخش مرکزی عمارت به شکل 4 صفه (4 سکویی، 4 ایوانی) ساخته شده است و ایوان آن رو به شمال قرار دارد. در میان این بخش حوضی هشت ضلعی به چشم می خورد و هشت اتاق در چهار سمت آن در دو طبقه، این قسمت را احاطه کرده اند. سقفی که این بخش را می پوشاند با مقرنس های گچی خوش رنگ و خوش طرح و آینه کاری های ظریف در میان کارهای چوبی آراسته شده است. اتاق های بنا در طبقه اول در 4 گوشه عمارت قرار دارند و با تزییناتی از گچبری و نقاشی پوشیده شده اند. 

 

 

 

در طبقه دوم نیز مجموعه ای از رواق ها، اتاق ها، طاق ها و پنجره های مشبک به چشم می خورد که بر تو در تو و پیچیده بودن بنا افزوده اند. طبقه دوم به وسیله راهروها و اتاق های متعدد، به بخش های مختلف تقسیم شده است که هر کدام تزیینات خاص خود را دارند. در برخی از آنها حوض های آب و در برخی دیگر بخاری های دیواری به چشم می خورد. آینه کاری های فراوان دیوارهای این بخش ها را پوشانده است و سقف های شان نیز با موزاییک هایی عالی و زیبا آراسته شده اند. در هر کدام از این بخش ها درها و پنجره هایی با چوب های خاتم کاری شده به چشم می خورد که هنر به کاررفته در ساخت کاخ هشت بهشت را به حد اعلا رسانده اند. در نهایت نیز دالان ها و غلام گردشی هایی بسیار زیبا و هماهنگ اتاق های کاخ را احاطه کرده اند و بر زیبایی ساختمان افزوده اند. 

 

 

کاخ هشت بهشت در دوره قاجار 

آن طور که در منابع تاریخی آمده است ناصرالدین شاه در زمان سلطنتش این کاخ را به بانو عظمی افتخارالدوله (  دختر ناصرالدین شاه) واگذار می کند مشروط بر اینکه در معماری، تزیینات و حریم باغ آن تغییری ایجاد نکند. پس از اینکه بانو عظمی الدوله درگذشت، باغ و قصر در تصرف وارثان او باقی ماند و آنها تغییرات بسیاری در وضع باغ و کاخ دادند. پس از این دوره و در سال 1343 باغ و کاخ هشت بهشت به طور رسمی تحت نظر وزارت فرهنگ و هنر درآمد و بعدها باغ آن به پارکی تبدیل شد. خود کاخ نیز در فهرست میراث ملی ایران قرار گرفت و مراقبت از آن به دولت واگذار شد. پس از آن نیز اداره باستان شناسی کار تعمیرات آن را بر عهده گرفت و از متخصصان ایرانی و ایتالیایی درخواست کرد تا تزیینات عصر صفوی را از زیر گچ دوره قاجار بیرون بیاورند و عمارت را احیا کنند. 

 

 

 مطالب مرتبط:

غذاهای سنتی اصفهان

برای خواندن سایر مطالب وارد مجله گردشگری شوید.

جهت رزرو تور و سفر به اصفهان با شماره 02162714 در تماس باشید.

 


امتیاز 5.00از 5 (3 رای)