موزه رئیسعلی دلواری بوشهر

انتشار : ۲۰ آبان , ۱۴۰۲

آشنایی با موزه رئیسعلی دلواری | موزه دلیران تنگستانی

موزه رئیسعلی دلواری، عمارتی به جا مانده از اواخر دوره قاجار است که دیوارهای سفید و دو درِ بزرگ چوبی دارد. این عمارت برای سی و چند سال محل زندگی رئیسعلی دلواری بوده و در سال 1378 توسط بازماندگان وی به سازمان میراث فرهنگی واگذار شده است. امروز، این موزه قصه‌هایی از گذشته را برای‌تان روایت می‌کند که شخصیت اصلی آنها، رئیسعلی دلواری است. نکته جالب آنکه یکی از اقوام رئیسعلی با لباسی مختص به آن زمان، حوادث آن دوران و چند و چون ماجراها را روایت می‌کند و بر لذت بازدید از موزه می‌افزاید.

رئیسعلی دلواری کیست؟

رئیسعلی دلواری در سال 1261 خورشیدی در روستای دلوار از توابع تنگستان در استان بوشهر به دنیا آمد. وی در سن 24 سالگی و هم‌زمان با شروع نهضت مشروطه، به جُرگه مشروطه‌خواهان در جنوب ایران پیوست و سپس همکاری نزدیکی را با انقلابیون و مشروطه‌خواهان در بوشهر، تنگستان و دشتی آغاز کرد. رئیسعلی با همراهی سایر مشروطه‌خواهان، در سال 1287 خورشیدی، بوشهر را از حاکمیت محمدعلی شاه قاجار خارج کرد و حدود 9 ماه کنترل شهر را در دست داشت. دوران جوانی رئیسعلی هم‌زمان با حضور استعمارگران انگلیسی در خلیج فارس بود. در آغاز جنگ جهانی اول، قوای روس از شمال و نیروهای انگلستان از جنوب، به ایران هجوم آوردند؛ کشتی‌های جنگی انگلستان در بوشهر لنگر انداختند و نیروهای اشغالگر در ۱۷ مرداد ۱۲۹۴ به قصد اشغال شهر، وارد بوشهر شدند. رئیسعلی از عناصر کلیدی در قیام بوشهر به شمار می‌رفت و قیام او علیه استعمارگران 7 سال به طول انجامید. وی و همراهانش در نبرد دلوار، نیروهای متجاوز انگلیسی را که قریب به 5000 نفر بودند شکست دادند و در نبرد بوشهر توانستند دست انگلیسی‌ها را از خاک ایران کوتاه کنند. سرانجام در دوازدهم شهریور ماه 1294 در حالی که رئیسعلی و یارانش در حال تدارک برای شبیخون زدن به انگلیسی‌ها بودند، شخصی به نام غلامحسین تنگکی، او را به شهادت رساند.

دیدنی‌ های موزه رئیسعلی دلواری

ساختمان و حیاط موزه

خانه رئیسعلی دلواری که امروز میزبان موزه است در سال 1286 و در دوره قاجار ساخته شد و مساحت آن به 3750 مترمربع می‌رسد. این عمارت، 23 اتاق تو در تو دارد که در آنها 17 فضا به منظور حفاظت از اسناد و اشیای تاریخی تعبیه شده است. ساختمان ظاهری ساده با سقف چوبی دارد و گچ‌بری، شیشه‌های رنگی بر روی شمسه‌ها و تزییناتی کوچک بر روی در، تنها چیزهایی هستند که برای تزیین عمارت به کار رفته‌اند.

در ابتدای ورود، آنچه که توجه را به خود جلب می‌کند، جای گلوله‌ها بر روی در عمارت است. این گلوله‌ها به شبیخون انگلیسی‌ها مربوط می‌شوند که به شهر حمله‌ور شده و شروع به تیراندازی کردند. پس از گذر از در، حیاط بزرگی دیده می‌شود که قدمت درختان نخلش به 100 سال پیش بازمی‌گردد و در کنار آنها چندین توپ جنگی به نمایش درآمده است.

اتاق جلسات

در سمت راست موزه، اتاقی شیشه‌ای قرار دارد که محل برگزاری جلسات رهبران بوده و تندیس‌هایی از «سید عبدالله مجتهد بلادی بوشهر»، «رییسعلی دلواری»، «حیدر غلام»، «غلام شاه حیدر»، «خالو حسین دشتی» و دو نگهبان در آن قرار داده شده است.

راهرو

شرح تمام وقایع دوران اشغال بوشهر توسط انگلیسی‌ها و مقاومت‌های مردم در برابر اشغالگران، به شکل مکتوب در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد. هنگامی که وارد راهرو می‌شوید شرح این وقایع را به ترتیب زمانی در تابلوهای نصب شده بر روی دیوارها می‌بینید. برخی از این وقایع را در اتاق‌ها نیز به نمایش درآورده‌اند.