کنیسه حییم تهران


انتشار : ۰۶ آذر , ۱۴۰۱



آشنایی با کنیسه حییم تهران

بین سال‌های 1285 تا 1290 هجری خورشیدی دو فرد سرشناس کلیمی به نام‌های اسحق مرادف و اسحق صدق برای تجارت به اروپا رفتند. در طی این سفر و دیدن امکانات و آزادی که یهودیان ساکن اروپا داشتند آن‌ها تصمیم گرفتند تا برای یهودیان ساکن تهران نیز این شرایط را مهیا کنند، بنابراین در خارج از محله عودلاجان زمینی به مساحت 1000 متر مربع را خریدند. در سال 1291 خورشیدی با جمع‌آوری کمک‌های مردمی تنها دیوارکشی بنا انجام شد و سپس کنیسای کوچکی که اتاقی به وسعت 28 متر بود را ساختند. پس از مدتی و از آنجا که این اتاق کوچک جوابگوی افراد حاضر در کنیسه نبود تصمیم گرفتند تا کنیسا کوچک را تخریب کرده و کنیسه‌ای بزرگ‌تر بسازند. کنیسه حییم کنونی در سال 1292 و با معماری استاد عزیزاله بنایان یگانه، تنها مهندس کلیمی آن زمان انجام شد.

برای رزرو بلیط هواپیما اینجا کلیک کنید

کنیسه حییم 

منطقه عودلاجان در ارگ قدیم تهران اولین محله سکونت کلیمیان بوده است؛ در آن زمان هیچ‌کدام از افراد کلیمی، خارج از این محدوده ساکن نمی‌شدند و همانند دیگر اقشار مذهبی همواره به دنبال مکانی برای انجام فرایض مذهبی (تفیلا) خود بودند. کنیسه (کنیسا) حییم یکی از مکان‌های تاریخی ایران است که در خیابان سی تیر قرار دارد. این مجموعه اولین عبادتگاه یهودیان تهران است که خارج از محله یهودی‌نشین عودلاجان ساخته شد و باعث نقل مکان یهودیان به دیگر نقاط تهران و احداث دیگر کنیسه‌ها گردید. بنای این عبادتگاه را دو فرد سرشناس کلیمی به نام‌های اسحاق مردخای (اسحق مرادف) و اسحق صدق احداث کردند. این افراد که از تجار و بازرگانان آن زمان بودند پس از سفر به اروپا و مشاهده امکانات کلیمیان در آنجا در زمینی به وسعت 1000 متر مربع این کنیسه را ساختند.

کنیسه حییم

 

 

کنیسه حییم را در ابتدا به دلیل قرارگیری در محدوده میدان حسن‌آباد به نام کنیسه حسن‌آباد نیز می‌شناختند. به دلیل آنکه مراسم مذهبی در این مجموعه برگزار می‌شد و کنیسه نیز همیشه فعال و برقرار بود نام حییم (حئیم) که در زبان عبری به معنای زندگان یا زندگی است را برای آن برگزیدند. لازم به ذکر است که این نام به شخص خاصی ارتباط ندارد و آنچه که در منابع دیگر درباره این کنیسه و ارتباط با شخصی خاص عنوان شده اشتباه است. کنیسه حیبم در تاریخ 1384/07/23 با شماره 13566 به ثبت ملی رسیده است.

کنیسه حییم

 

 

ورودی مجموعه به دلیل آنکه رابطی است که مکانی غیرمقدس را به فضایی مقدس وصل می‌کند، دارای اهمیت است. با قرارگیری در مقابل درب اصلی ساختمان و با گذر از 7 پله به هشتی کنیسه می‌رسیم. یکی از اصول طراحی کنیسه‌ها اصل درون‌گرایی است که بر اساس آن دیوارهای بیرون ساده و بی‌آلایش رها شده و به داخل ساختمان بیشتر توجه می‌شود. محورگرایی و مرکزگرایی از دیگر اصول در ساخت کنیسه‌هاست که بر پایه آن به نقاط واقع در مرکز کنیسه توجه بیشتری می‌شود؛  تمامی اجزا و عناصر واقع در کنیسا به سمت آن که همان قسمت میشکان است خواهد بود، این بخش به لحاظ مذهبی نیز اهمیت خاصی دارد.

کنیسه حییم

 

 

برخلاف کلیساها در کنیسه‌ها تزیینات چندانی به چشم نمی‌خورند و آنچه وجود دارد اِلمان‌هایی است که نشانی از باورها و اعتقادات مذهبی کلیمیان دارد. تزیینات کنیسه حییم در اطراف هخال متمرکز شده است؛ در این محدوده گچ‌بری‌ها و آیینه‌کاری‌های زیبایی به چشم می‌خورد؛ نقوش گیاهی (ازجمله خوشه انگور)، نقوش هندسی، هفت شمع (منورا) و ستاره داوود برخی از گچ‌بری‌های به‌کاررفته در این بناست که ترکیب آن با رنگ آبی دیوارها و پرده‌ مخمل زرشکی هخال زیبایی آن را دو چندان کرده است. بازدید از این مجموعه با ورود به حیاط آغاز می‌شود. چندین درخت و یک حوض درست روبه‌روی درب ساختمان اصلی در ابتدای ورود به چشم می‌خورد. در سمت راست حیاط کنیسه لهستانی‌ها قرار گرفته است. داربست‌های فلزی یا چوبی که در حیاط قرار دارند برای برگزاری جشن‌ سایه‌بان مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 کنیسه حییم

 

مطالب مرتبط:

موزه موسیقی تهران

برای خواندن سایر مطالب وارد مجله گردشگری منشور صلح شوید

جهت رزرو تور با شماره 02162714 در تماس باشید


امتیاز 5.00از 5 (1 رای)